Zegarek mechaniczny, czy kwarcowy?
Pytanie to bardzo często zadają sobie użytkownicy zegarków, zwłaszcza na początku tej, może nieco niedzisiejszej, pasji. Obydwa rodzaje zegarków wskazują czas, jednakże czynią to w odmienny sposób. O ile w przypadku zegarka z wyświetlaczem cyfrowym nie ma wątpliwości, że jest to zegarek kwarcowy, to już w zegarkach analogowych na pierwszy rzut oka ciężko powiedzieć co kryje wnętrze, a to ono właśnie decyduje o tym jak napędzany jest zegarek.
Warto poznać poniższe wady i zalety obu rodzajów mechanizmów zegarkowych:
Zegarek kwarcowy. Napędzany jest energią pochodzącą z baterii. Nie wchodząc w szczegóły jak to się dzieje, można powiedzieć w dużym skrócie, że po wyczerpaniu baterii zegarek się zatrzyma. Trwa to zwykle od dwóch do około czterech lat. Tutaj bardzo ważna uwaga: najlepiej od razu taką baterię wymienić, gdyż grozi to jej wylaniem i uszkodzeniem mechanizmu zegarka.
Zalety:
- jest praktycznie bezobsługowy, bo nasza rola ogranicza się do korekty daty, jeżeli nasz model tego wymaga, oraz do wymiany baterii gdy zajdzie taka potrzeba
- najczęściej jest dokładniejszy od zegarka mechanicznego, bo dobre mechanizmy tracą zaledwie kilka sekund na rok
- jest bardziej odporny na uderzenia, wstrząsy, upadki itd. Zwłaszcza te z wyświetlaczami cyfrowymi, w których nie ma praktycznie co się urwać.
- może być wyposażony w dodatkowe opcje jak radiowa aktualizacja czasu, termometr, timer, czujnik ciśnienia itd.
- zwykle jest lżejszy i cieńszy od mechanicznego odpowiednika, więc można powiedzieć, że jest wygodniejszy
- przeważnie jest to także tańszy zegarek, ponieważ mechanizmy kwarcowe są tańsze
Wady:
- trudno jednoznacznie określić czy jest to wadą, jednakże wskazówka sekundnika skacze co sekundę po tarczy zegarka
- tańsze mechanizmy kwarcowe nie są długowieczne
- problematyczność naprawy mechanizmu. Może się okazać, że mechanizm uległ uszkodzeniu i nie ma kto tego naprawić. Jedynym rozwiązaniem jest wtedy wymiana całego mechanizmu, co w przypadku nietypowych zegarków, może być problematyczne.
Zegarek mechaniczny. Napędzany jest energią pochodzącą ze sprężyny. To ona odpowiada za ciągły ruch niemal niezliczonych elementów, by można było odczytać aktualny czas na tarczy. Zegarki te można podzielić na nakręcane ręcznie, oraz automatyczne, które to naciągają sprężynę specjalnym wahnikiem poprzez ruchy ręką osoby noszącej.
Może zacznijmy od wad, bo jest ich całkiem sporo:
- zegarek taki wymaga nakręcania, więc jeżeli zapomnimy go nakręcić, lub, w przypadku mechanizmu automatycznego, odłożymy na kilka dni, zegarek się zatrzyma
- mechanizm wymaga większej uwagi i ostrożności, dlatego niewskazane jest uprawianie z takim zegarkiem sportu, czy np. granie na perkusji
- zwykle jest on mniej dokładny od kwarcowego odpowiednika i potrafi mieć odchyłkę dzienną od kilku do kilkunastu sekund. W skali miesiąca może to być już „problem” kilku minut.
- zwykle jest cięższy i grubszy niż kwarcowy
- archaizm. Wiele osób uważa, że zegarki mechaniczne to już przeżytek ze względu na liczność wad.
- zalecany co kilka lat serwis jest sporo droższy od kosztu wymiany baterii na nową
Są też i zalety, chociaż niewymierne:
- zegarek mechaniczny jest osiągnięciem mechaniki precyzyjnej i na co dzień nie zastanawiamy się nad tym jak to się dzieje, że taki mechanizm za pomocą trybików jest w stanie pokazać aktualny czas, często z dokładnością co do sekundy
- tradycja. Chociaż ciężko to uzasadnić racjonalnie, to fajnie jest mieć na ręce coś z długoletnią tradycją i najlepiej wytworzone przez firmę z wieloletnim doświadczeniem. Wiele znanych marek może pochwalić się niejednym dokonaniem w usprawnieniu mechanizmu, czy dodania do niego nowatorskiej komplikacji.
- łatwość ewentualnej naprawy i konserwacji. Zegarki mechaniczne, zwłaszcza te z typowymi mechanizmami, potrafi przeczyścić, naprawić i wyregulować każdy dobry zegarmistrz
- sekundnik płynący po tarczy. Mała rzecz a naprawdę cieszy.
- mechanizmy zegarków, zwłaszcza te droższe, często bywają małym dziełem sztuki i potrafią zachwycać na równi z pięknem tarczy. Producenci zegarków często umieszczają przezroczyste szkiełko z drugiej strony, by móc obserwować pracę mechanizmu i podziwiać jego zdobienia. Często umieszczany jest także otwór w tarczy zegarka, by móc zajrzeć do wnętrza bez potrzeby zdejmowania go z ręki.
- cykanie. Dla tych co pamiętają starsze czasy, to cały czas jest argument.
- wartość sentymentalna. Pamiątka po dziadku, tacie, a może po prostu znaleziony gdzieś w szufladzie zegarek z dzieciństwa. To co z tego, że jest stary, skoro niezawodny mechanizm cały czas pracuje?
- prestiż. W eleganckim świecie to właśnie zegarki mechaniczne są cały czas w modzie.
- dusza. Często można spotkać opinię, że zegarki te mają duszę i są czymś żywym.
Podsumowanie: Zegarek kwarcowy bardziej nadaje się jako podstawowy zegarek, zwłaszcza jeżeli ma to być jedyny zegarek używany w różnych, czasami trudnych warunkach. Jeżeli jednak oczekujesz czegoś więcej i myślisz o zakupie następnego zegarka, możesz rozważyć zakup właśnie mechanicznego. Tani zegarek mechaniczny kupisz za ok 100 złotych. To naprawdę niewiele, a może być początkiem wspaniałej przygody. W końcu, pomimo licznych wad, zegarki mechaniczne cały czas mają wierną rzeszę miłośników.